1. Czy montaż apartu boli?
Jednoznaczna odpowiedź brzmi: NIE. W dzień montażu aparatu stałego najpierw pacjent ma myte zęby specjalną pastą, aby powierzchnia szkliwa była idealnie czysta. Następnie zakładany jest rozwierak na usta ze specjalnym systemem ssącym, aby lekarz dokładnie widział wszystkie zęby oraz żeby pozbyć się nadmiaru śliny. Na zęby nakładany jest żel wytrawiający, który potem jest wypłukiwany, a następnie osuszane są zęby. W kolejnym etapie zęby „malowane” są specjalnym lakierem i dopiero teraz można montować zamki. Na każdy zamek z osobna nakłada się klej. Zamek przykłada się do zęba i go pozycjonuje (umieszcza w odpowiedniej pozycji), a następnie świeci lampą polimeryzacyjną, aby klej stwardniał. Nie ma nic bolesnego.
2. Pierwsza wizyta
Na pierwszej wizycie konsultacyjnej wstępnie omawiana jest wada zgryzu. Pobierane są wyciski do modeli, wystawiane skierowanie na zdjęcia RTG (nie wykonujemy ich w naszym gabinecie) oraz robione są zdjęcia wewnątrz i zewnątrzustne. Jest to kompletowanie wszelkich informacji, jakie są potrzebne do wykonania planu leczenia. Nie jesteśmy w stanie na pierwszej wizycie dokładnie powiedzieć jak będzie wyglądało leczenie, ponieważ do wykonania prawidłowego planu leczenia potrzebna jest cała dokumentacja oraz… chwila skupienia. Na kolejnej wizycie przedstawiany jest plan leczenia. Omawiamy z pacjentem wadę zgryzu: jakie są możliwości, a jakie ograniczenia leczenia. Na planie przedstawiamy kosztorys leczenia, mówimy jakie są zalecenia i jakie możliwe powikłania. Pacjent na tej wizycie może zadawać pytania dotyczące leczenia. Pragniemy, aby pacjent był świadomy tego, co będzie się działo w trakcie leczenia. Proponujemy przed pierwszą wizytą zapoznać się z naszą stroną www.orto-face.pl.
3. Co to jest poszerzona diagnostyka?
Na pierwszej wizycie konsultacyjnej badamy funkcję żucia, badamy napięcie mięśni układu stomatognatycznego, badamy ruchomość w stawie skroniowo-żuchwowym (ssż). Jeśli pacjent ma dolegliwości ze strony ssż, jeśli są napięcia mięśni, starte powierzchnie zębów, wtedy koniecznie musimy przeprowadzić poszerzoną diagnostykę. Pacjent kierowany jest do fizjoterapeuty w celu dokładnej diagnostyki mięśni oraz zakresu ruchów. Następnie zapraszamy pacjenta na wizytę podczas której pobieramy pomiary łukiem twarzowym, a następnie sprawdzamy w artykulatorze aktualną oraz poprawną pozycję żuchwy w stosunku do szczęki. To jest konieczne w przypadkach kiedy pacjent zgłasza dolegliwości bólowe. Nie możemy „ustawiać” zębów, czyli montować aparatu ortodontycznego, kiedy cały układ stomatognatyczny (mięśnie, zęby, ssż) są w jakieś patologii. Najpierw musimy ją zdiagnozować, a niekiedy leczenie ortodontyczne poprzedzić szynoterapią, aby poprawić relację żuchwy do szczęki oraz żeby rozluźnić mięśnie.
4. Czy plan leczenia może ulec zmianie?
Oczywiście, że tak. Bardzo szczegółowo planujemy każdy krok jaki będzie podejmowany podczas leczenia, jednak nie wszystko można przewidzieć. Plan należy modyfikować jeśli organizm nie reaguje na nasze leczenie tak jak zakładaliśmy. Pacjent na bieżąco jest informowany o postępach leczenia oraz o tym, co należy ewentualnie zmienić.
5. Dlaczego muszę chodzić do logopedy?
Za wadę zgryzu często odpowiada nieprawidłowa pozycja języka, zarówno podczas przełykania, jak i spoczynku. Przełykamy średnio 2000 razy dziennie. Jeśli język, który jest naprawdę silnym mięśniem, 2000 razy dziennie „wpycha” się między zęby, powoduje ich przemieszczenie. Najczęściej jest to zgryz otwarty, czyli zęby górne nie łączą się z dolnymi. Wiąże się to również z wadą wymowy. Dlatego zawsze w takich sytuacjach współpracujemy z logopedami. Jeśli pozycja języka pozostanie nieprawidłowa po zakończeniu leczenia ortodontycznego, wada zgryzu niestety powróci. Żadna retencja nie utrzyma efektu leczenia. Do logopedy są kierowane dzieci oraz dorośli. Bardzo prosimy sytuację potraktować poważnie, ponieważ tylko przy Państwa współpracy możemy przeprowadzić prawidłowe leczenie.
6. Dlaczego muszę podciąć wędzidełko?
To zagadnienie odnosi się do punktu nr 5. Jeśli anatomia języka uniemożliwia jego prawidłową pozycję, leczenie ortodontyczne oraz logopedyczne może być nieskuteczne. Za krótkie wędzidełko sprawia, że położenie języka w pozycji „przyklejonej” do podniebienia jest niewykonalne; wówczas pacjent dostaje skierowanie do stomatologa z prośbą o podcięcie wędzidełka. Samo podcięcie nie należy do bolesnych, może być wykonane skalpelem, nożyczkami chirurgicznymi lub laserem. Najważniejsze aby już kilka godzin po zabiegu zacząć intensywnie ćwiczyć język. Gojenie niestety może być bolesne, ale to właśnie wtedy należy uaktywnić język do wzmożonej ruchomości. To jest bardzo istotny etap. Stomatolog wydaje zalecenia jak prawidłowo ćwiczyć język podczas gojenia. Niestosowanie się do zaleceń oraz brak ćwiczeń powodują, że powstaje blizna, która jeszcze bardziej unieruchamia język. Efekt jest niestety odwrotny do zamierzonego.
7. Co to jest retencja?
Retencja, jest to ustabilizowanie efektu leczenia ortodontycznego oraz zapobieganie nawrotom wady. Są różne metody retencji, w zależności od warunków wyróżniamy:
- retencję stałą (retainer) – jest to drut klejony na zębach w zakresie od kła do kła w łuku górnym i dolnym,
- retencję ruchomą – jest to nakładka tłoczona, przezroczysta lub płyta akrylowa.
Retencję należy stosować jak najdłużej. Po leczeniu u osób dorosłych zalecamy stosowanie retencji nawet do końca życia. W ten sposób staramy się zapobiec nawrotowi wady.
8. Czy z aparatem ortodontycznym lub retainerem będę mieć problem na „bramkach” na lotnisku?
Nie. Osoby z aparatem lub przyklejonym retainerem nie mają problemu, aby przejść przez bramki na lotnisku. Bramki nie będą piszczeć 😉
9. Kiedy należy zdjąć retainer stały?
Retainer należy usunąć kiedy wystąpi próchnica na zębach, na którym jest przyklejony (w celu dokładnego opracowania ubytku) oraz kiedy planowany jest rezonans magnetyczny i metal może spowodować artefakty w diagnostyce. Retainer również należy usunąć, kiedy pojawia się dysfunkcja języka lub mocne zaciskanie zębów.
10. Czy retencję należy kontrolować?
Jak najbardziej. Trzy miesiące po demontażu oraz po kolejnych sześciu miesiącach konieczna jest kontrola. Pacjent umawia się na wizytę kontrolną i przychodzi ze swoimi retainerami (jeśli ma ruchome). Jeśli w tym okresie zęby zaczną się przemieszczać, możemy szybko zareagować. Jeśli pacjent nie przyjdzie na te wizyty, możemy przeoczyć nieoczekiwane ruchy zębów i niestety może to być nieodwracalne. Jeśli pacjent poczuje, że ruchomy retainer nie pasuje lub jeśli retainer stały się odkleja, należy skontaktować się z gabinetem i umówić na wizytę.
11. Czy wada zgryzu może wrócić lub, pomimo rentencji, pojawić się nowa?
Niestety tak. Nie można stwierdzić, że pacjent jest wyleczony z wady zgryzu do końca życia. Wiele czynników wpływa na nawrót wady. Mogą to być złe nawyki czyli parafunkcje lub dysfunkcje języka lub stawu skroniowo-żuchwowego. U dzieci wpływ może mieć niedokończony wzrost twarzoczaszki. Nawrót wady nie musi świadczyć o złym leczeniu ortodontycznym. Niektóre wady i ich leczenie mogą być po prostu niestabilne, częsty nawrót obserwuje się w zgryzach otwartych lub tyłozgryzach.
12. Czy często występują powikłania?
Na niektóre powikłania, które mogą wystąpić mamy realny wpływ – chociażby próchnica, która jest efektem nieodpowiedniej higieny. Dalej: niestosowanie się do zalecań, nieprzychodzenie na wizyty kontrolne (długie absencje). Niektóre powikłania, mimo starań pacjenta i lekarza, mogą jednak wystąpić. Może się złamać ząb, który był osłabiony leczeniem endodontycznym, mogą wystąpić objawy ze strony stawu skroniowo-żuchwowego, korzenie mogą ulec skracaniu. To ostanie pojawia się po KAŻDYM leczeniu ortodontycznym; jest to resorpcja korzeni, u niektórych może być niezauważalna, zaś u innych znaczna. Dlatego w trakcie leczenia wykonywane są kontrolne zdjęcia RTG, aby w odpowiednim czasie zauważyć takie nieprawidłowości. Kiedy korzenie będą znacznie skrócone, leczenie należy przerwać na kilka miesięcy i nie przykładać żadnych sił. Po tym okresie leczenie można kontynuować. Niestety korzenie nigdy nie wrócą do swojej poprzedniej długości.
13. Od kiedy (od jakiego wieku) można przyjść z dzieckiem na kontrolę ortodontyczną?
Bardzo lubimy leczyć dzieci, ponieważ w okresie rozwoju mamy duży wpływ na leczenie. Możemy wpłynąć na kierunek wzrostu, możemy aktywnie wpłynąć na poszerzenie szczęki. Jeśli stomatolog lub rodzic sam zauważy nieprawidłowości w zgryzie, można przyjść na kontrolę już od 3 roku życia. Zalecamy konsultację ortodontyczną w 7 roku życia. Ważne jest aby zaznaczyć, że niektóre wady możemy wyleczyć do 11, niektóre do 14 roku życia. Po tym czasie możemy jedynie kamuflować wady, a niekoniecznie je leczyć. Dlatego tak istotny jest wiek, w którym rozpoczynamy leczenia.
14. W jaki celu ortodonta sprawdza jak się poruszam, jak stoję i czy mam proste plecy?
Postawa ciała jest niezmiernie ważna dla ortodonty. Do leczenia podchodzimy holistycznie. Niekiedy na wadę zgryzu może mieć wpływ uraz kostki, kolana lub biodra, który miał miejsce w przeszłości. Może mieć wpływ napięcie mięśni obręczy barkowej. Nie możemy ustawiać zębów w sytuacji, kiedy mięśnie całego ciała są nieodpowiednio napięte. Wówczas ugruntujemy patologię jaka jest w organizmie. Co w przypadku, kiedy po pięknym leczeniu ortodontycznym, pacjent zajmie się tymi „nieważnymi” bólami pleców, pójdzie do fizjoterapeuty i nagle zauważy, że zęby zupełnie inaczej się łączą, że już nie są równe? Zawsze trzeba rozwiązywać problemy po kolei; jeśli jest taka konieczność, należy udać się do fizjoterapeuty, wtedy dostajemy opis i wskazania czy leczenie ortodontyczne może być rozpoczęte.
15. Czy mogę sobie sam(a) wybrać takie zamki ortodontyczne, jakie mi się podobają?
Nie zawsze tak jest. Czasami któryś typ zamków może być przeciwwskazany. Wtedy ortodonta wyjaśni dlaczego. Ortodonta ma paletę różnych zamków. Mogą być metalowe, kryształowe, klasyczne, samoligaturujące, mogą być systemy nakładkowe. Nie każdy system zamków jest odpowiedni do danej sytuacji.
16. Co muszę wiedzieć o zamkach estetycznych?
Trzeba uczciwie powiedzieć, że leczenie zamkami estetycznymi jest nieco dłuższe. To wynika z biomechaniki i tarcia, które jest większe w zamkach kryształowych. Są one nieco większe, przez co mogą obcierać śluzówkę, a co najważniejsze: nie są wskazane do montowania kiedy szkliwo pacjenta jest mocno popękane lub kiedy jest wiele zębów leczonych endodontycznie. Odrywanie zamów przy demontażu może wtedy powodować uszkodzenie zęba.
17. Czy leczenie zamkami samoligaturującymi jest szybsze?
Według nas to mit. Pewne etapy leczenia są szybsze (takie jak szeregowanie zębów), inne są wydłużone (takie jak finishing). Czas leczenia pozostaje przybliżony niezależnie od systemu zamków.
18. Co to jest separacja?
Tydzień przed montażem aparatu stałego zapraszamy na wizytę (trwa około 5 minut i jest nieodpłatna), na której zakładamy separacje. Są to specjalne gumeczki, które wkłada się w przestrzeń między piątkami i szóstkami oraz między szóstkami a siódemkami. Celem jest odseparowanie zębów, czyli uzyskanie przestrzeni, aby w dniu montażu była możliwość zacementowania specjalnych pierścieni na pierwszych trzonowcach (na szóstkach). Samo zakładanie nie jest bolesne, jednak z czasem niestety może być. Niektórzy pacjenci nawet nie zauważają obecności tych gumek, a niektórzy mówią, że bardzo zęby bolały. Nie ma tu żadnej reguły.
19. Co to jest stripping?
Stripping jest to zabieg polegający na redukcji szkliwa w zakresie ok. 0,25mm. Stripping przeprowadza się w przestrzeniach międzyzębowych, aby uzyskać miejsce w łuku zębowym. Najczęściej pacjenci mają stłoczone zęby, które nie mieszczą się w łuku – dlatego się rotują, wychylają, ustawiają w podwójnej linii. Stripping pomaga uzyskać miejsce na uszeregowanie tych zębów bez konieczności ekstrakcji, czyli usuwania któregoś z nich.
20. Ile kosztuje leczenie ortodontyczne?
Cena leczenia ortodontycznego to głównie montaż aparatu stałego / wykonanie aparatu ruchomego / zrobienie nakładek oraz wizyty kontrolne. W naszym gabinecie nie ma opłaty za całe leczenie z góry. Podczas planu leczenia przedstawiamy kosztorys, czyli ceny wszystkich elementów, które będą konieczne do leczenia. Należy zaznaczyć, że przedstawiony zarys kosztów leczenia nie uwzględnia sytuacji nieprzewidzianych jakie mogą mieć miejsce. Cały cennik gabinetu znajduje się na stronie www.orto-face.pl i prosimy, aby pacjenci zapoznali się z nim przed rozpoczęciem leczenia. Ceny leczenia mogą ulec zmianie ze względu na podwyżki cen podwykonawców oraz materiałów.
21. W jaki sposób można płacić?
W naszym gabinecie można zapłacić gotówką, kartą płatniczą, blikiem oraz przelewem. Jeśli chodzi o ostatnią formę płatności, prosimy o zrobienie przelewu i przyjście na wizytę z potwierdzeniem jego wykonania. Prosimy o opłatę w dniu montażu aparatu, jednak przed jego wykonaniem.
22. Jak długo będzie trwało leczenie?
Na to pytanie niestety trudno jednoznacznie odpowiedzieć. Czas leczenia zależy od odpowiedzi biologicznej na leczenie, od regularności wizyt kontrolnych, od stosowania się do zaleceń, od higieny jamy ustnej, od częstości występowania awarii, od progu bólu, od wady, od zastosowanych dodatkowych aparatów, od „jakości” kości, od wieku, od tego czy pacjent ma braki zębowe i jeszcze wielu innych. Jednym słowem: naprawdę trudno określić czas leczenia. Zazwyczaj standardowe leczenie trwa około 24 miesiące. Często bywa tak, że jest krócej i wtedy szybciej demontujemy aparat; czasami bywa dłużej i naprawdę nie wynika to z zaniechania lekarza. Staramy się na każdej wizycie wykonać wszystko co jest możliwe, aby zachować tempo i prawidłowość leczenia.
23. Czy podczas leczenia będą mnie boleć zęby?
To jest bardzo indywidualne. Niektórzy pacjenci nie czują, że mają aparat, niektórzy naprawdę się z nim męczą. Na początku, przez około 7 dni trwa okres adaptacyjny, wtedy zamki mogą obcierać śluzówkę jamy istnej, mogą tworzyć się afty, a pacjent może odczuwać ściśnięcie zębów i dyskomfort. To uczucie mija z każdym dniem. Po okresie adaptacyjnym najczęściej pacjenci przyzwyczajają się do aparatu stałego, jednak trzeba przyznać, że po każdej aktywacji (wizycie kontrolnej) przez kilka dni pacjent odczuwa „ciśnienie”, „napięcie”, a czasami nawet ból zębów (to również z każdym dniem mija). Za każdym razem pytamy pacjenta czy przez ostatni miesiąc zęby bolały? W ten sposób staramy się dobrać odpowiednią siłę kolejnej aktywacji, aby dostosować leczenie do progu bólu pacjenta.
24. Czy można kontynuować leczenie ortodontyczne w innym gabinecie?
Zasada jest taka, że leczenie należy rozpocząć i zakończyć w danym gabinecie. Decyzję o rozpoczęciu leczenia ortodontycznego, które trwa około dwóch lat, należy poważnie rozważyć. Czy nie planuje się wyjazdu do innego miasta czy kraju? Dla nas (lekarza) nie ma problemu, jednak pacjent może spotkać się z dużymi utrudnieniami, aby być regularnie na wizytach. Należy odbyć rozmowę z ortodontą i tak po prostu sprawdzić czy dany lekarz wzbudza zaufanie, czy widywanie go co miesiąc nie będzie przykrym obowiązkiem. Lekarze są tylko ludźmi, a leczenie ortodontyczne w pewnym sensie wiąże ludzi i obliguje do comiesięcznych spotkań; dobrze, żeby odbywały się miłej i swobodnej atmosferze. W naszym gabinecie nie przejmujemy leczenia. To nieco oburza pacjentów. Trzeba sobie jasno powiedzieć, że lekarz kończący leczenie i demontujący aparat bierze odpowiedzialność za całość leczenia. Trudno brać odpowiedzialność za leczenie, które pochodzi z niezrozumiałego i odmiennego planu leczenia, odbywa się kilka lat, na zamkach systemu, który jest nam obcy oraz w sposób, który jest odmienny od naszego stylu leczenia. Dodajmy, że najczęściej z już występującymi powikłaniami.
25. Mam awarię apartu, co teraz?
Kiedy pojawi się awaria aparatu, czyli wysunięty łuk, który wkłuwa się w policzek, odklejony zamek, odcementowany pierścień, ruszający się aparat podniebienny itp. prosimy zadzwonić pod numer 731 31 31 88 i umówić najbliższą możliwą wizytę. Jeśli jest weekend, urlop lub po godzinach pracy, prosimy napisać maila pod adres ortoface.ortodoncja@gmail.com i opisać co się wydarzyło oraz dołączyć zdjęcie. Zawsze staramy się pomóc. Zaznaczyć jednak należy, że nie zawsze jesteśmy w gabinecie, aby móc przyjąć pacjenta natychmiast. W sytuacjach kiedy nie możemy pacjenta przyjąć w chwili, kiedy pacjent tego żąda, można udać się na pogotowie stomatologiczne. Podczas urlopu (kiedy gabinet jest nieczynny) staramy się ustalić zastępstwo i wtedy awarie są przyjmowane w innych gabinetach.
26. Czy w gabinecie można wyleczyć zęby, usunąć je lub wstawić implanty?
W naszym gabinecie zajmujemy się jedynie leczeniem ortodontycznym. Robimy to, w czym jesteśmy najlepsi, na leczenie chirurgiczne, protetyczne, zachowawcze, periodonologiczne kierujemy do innych specjalistów.
27. Po co jest higienizacja?
W trakcie leczenia, co miesiąc kontrolowana jest higiena jamy ustnej. Dla nas to bardzo ważne, aby higiena była idealna. Niestety niedostateczna powoduje odwapnienia szkliwa i próchnicę. Polecamy przeczytanie wpisu na blogu: https://orto-face.pl/higiena/ Jeśli higiena jest zła i mimo napomnień oraz tłumaczenia nie ulega zmianie, pacjent jest kierowany higienizację jamy ustnej. Podczas higienizacji, zęby są dokładnie oczyszczane, wykonywany jest skaling oraz fluoryzacja. Raz do roku wykonywanie higienizacji jest zalecane, aby po demontażu aparatu nie było odwapnień szkliwa. Uwaga! Fluoryzacji nie można wykonywać tuż przed montażem aparatu, ponieważ wówczas wiązanie kleju ortodontycznego do szkliwa jest słabsze i wszystkie zamki ortodontyczne mogą odpaść.
28. Czy każdy ortodonta jest specjalistą ortodoncji?
Nie. Powinno tak być, jednak niestety wielu stomatologów wprowadza w błąd swoich pacjentów. Ortodontą (precyzyjnie mówiąc: specjalistą ortodoncji, właśnie) jest lekarz stomatolog, który dostał się na specjalizację wyznaczaną przez Ministerstwo Zdrowia, odbył trzyletnie studia w jednostce akredytacyjnej, podczas których odbył ponad 13 obowiązkowych kursów specjalizacyjnych na uczelniach medycznych w całej Polsce (oraz wiele innych komercyjnych, także za granicą) i który zdał egzamin pisemny oraz ustny przed komisją składającą się z profesorów nauk medycznych będących cenionymi w Polsce ortodontami. Podczas egzaminu ustnego musiał przedłożyć wyniki całego leczenia swoich pacjentów, które potem były przez komisję oceniane. Dlatego nie każdy stomatolog może zostać ortodontą. I dlatego warto sprawdzić, czy lekarz któremu chcesz powierzyć swoje ważne, dość długie i nie najtańsze leczenie jest specjalistą ortodoncji czy nie.
